Τις κρύες ημέρες θα πρέπει να καταναλώνουμε τις κατάλληλες τροφές για να παραμένουμε ζεστοί και να μειώσουμε τον κίνδυνο υποθερμίας (ειδικά για όσους έχουν ενασχόληση στο ύπαιθρο και δεν βρίσκονται σε εσωτερικό θερμαινόμενο χώρο). Όταν η θερμοκρασία που παράγεται από το σώμα δεν καλύπτει τις ανάγκες του, τότε παρουσιάζεται υποθερμία. Πέρα όμως από τις χαμηλές θερμοκρασίες, οι δυνατοί άνεμοι, το χιόνι και η βροχή, μπορούν να ρίξουν την θερμοκρασία του σώματος. Το ρίγος είναι ένας μηχανισμός που χρησιμοποιείται από τον οργανισμό για την παράγωγη θερμότητας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν τρόφιμα τα οποία αυξάνουν την εσωτερική θερμοκρασία του σώματος λόγω της θερμογένεσης, δηλαδή της παραγωγής ενέργειας με τη μορφή θερμότητας από την πέψη των τροφίμων.
- Τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνες και υδατάνθρακες είναι αυτά τα οποία αυξάνουν πιο πολύ τη θερμοκρασία του σώματος. Επομένως, το κρέας ή το κοτόπουλο μαγειρεμένο με ρύζι ή ζυμαρικά ή πατάτες, αλλά και τα όσπρια είναι τρόφιμα τα οποία βοηθών στην αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας.
Και όταν μάλιστα αυτά προσφέρονται με τη μορφή ζεστής σούπας, θα δώσουν και καλύτερο αποτέλεσμα.
- Καυτερές πιπεριές, τσίλι, μπούκοβο και πιπέρι. Η καψαικίνη, μια ουσία που βρίσκεται στις καυτερές πιπεριές, προκαλεί αγγειοδιαστολή αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο τη θερμοκρασία του σώματος. Καλή θερμογενετική δράση έχει και το μαύρο πιπέρι, εξαιτίας της πιπερίνης που περιέχει – μία ουσίας η οποία αυξάνει τη θερμογένεση μέσω της επίδρασης της στο νευρικό σύστημα
- Αμυλώδη λαχανικά, όπως οι πατάτες, οι γλυκοπατάτες, τα καρότα και τα παντζάρια, είναι πιο δύσπεπτα και συνεπώς απαιτούν περισσότερη ενέργεια για να αξιοποιηθούν από τον οργανισμό. Όταν λοιπόν, ενεργοποιείται ο οργανισμός για την πέψη τους, παράγεται ενέργεια η οποία αυξάνει τη θερμοκρασία του σώματος.
- Τζίντζερ. Το τζίντζερ περιέχει δύο χημικές ουσίες, την gingerol (τζιντζερόλη) και την shogaol (σογκαόλη), οι οποίες είναι υπεύθυνες για την ιδιαίτερη γεύση του αλλά του προσδίδουν και θερμαντικές ιδιότητες.
- Μπαχαρικά. Η κανέλα, ο κόλιανδρος και το γαρύφαλλο φαίνεται να συμβάλλουν στην αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας του οργανισμού.
- Αφεψήματα. Το πράσινο τσάι, το τσάι του βουνού, το σαλέπι και το τίλιο περιέχουν κατεχίνες οι οποίες φαίνεται και αυτές να αυξάνουν τη θερμογένεση.
Πάμε τώρα όλα αυτά να τα συνδυάσουμε και να δημιουργήσουμε 4 πιάτα και ένα ρόφημα με θερμαντικές ιδιότητες
- Φασολάδα με καρότο, πατάτα και μπούκοβο
Γιατί προκαλεί θερμογένεση;
- Όσπρια (σύνθετα τρόφιμα με πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και φυτικές ίνες)
- Καρότο και πατάτα (ρίζες)
- Μπούκοβο (καψαϊκίνη)
- Προσφέρεται σε μορφή ζεστής σούπας
2. Κοτόσουπα με τραχανά, ginger και κουρκουμά
Γιατί προκαλεί θερμογένεση;
- Κοτόπουλο και τραχανάς (πρωτεΐνες και υδατάνθρακες σε ένα πιάτο)
- Τζίντζερ (τζιντζερόλη και σογκαόλη)
- Προσφέρεται σε μορφή ζεστής σούπας
3. Σούπα μοσχάρι με καρότο, γλυκοπατάτα, σελονόριζα και πιπέρι
Γιατί προκαλεί θερμογένεση;
- Μοσχάρι και γλυκοπατάτα (πρωτεΐνες και υδατάνθρακες σε ένα πιάτο)
- Καρότο και γλυκοπατάτα (ρίζες)
- Πιπέρι (πιπερίνη)
- Προσφέρεται σε μορφή ζεστής σούπας
4. Μακαρονάδα cacio e pepe (με μακαρόνια ολικής, πεκορίνο, παρμεζάνα, βούτυρο και μπόλικο φρεσκοτριμμένο πιπέρι)
Γιατί προκαλεί θερμογένεση;
- Συνδυάζει πρωτεΐνες (τυρί) και σύνθετους υδατάνθρακες (μακαρόνια ολικής)
- Πιπέρι (πιπερίνη)
5. Μαύρο τσάι με κανέλα Κευλάνης και γαρύφαλλο
Γιατί προκαλεί θερμογένεση;
- Κατεχίνες (τσάι)
- Κανέλα και γαρύφαλλο
- Ζεστό ρόφημα
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, MSc