Χρήσιμες γνώσεις και μικρές συμβουλές διατροφής
- Όταν το κρέας ψήνεται σε υψηλές θερμοκρασίες, το λίπος πέφτει στα κάρβουνα και δημιουργούνται πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες και ετεροκυκλικές αμίνες οι οποίες επικάθονται πάλι στο κρέας με τον καπνό. Αυτές οι παραπάνω ενώσεις είναι καρκινογόνες και μεταλλαξιογόνες. Ο χρόνος ψησίματος αλλά και η θερμοκρασία παίζουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία των ενώσεων αυτών.
- Χρησιμοποιείστε λεμόνι πάνω στο κρέας αφού ψηθεί, αλλά και στη σχάρα. Το λεμόνι, λόγω της υψηλής του περιεκτικότητας σε βιταμίνη C (ισχυρά αντιοξειδωτική βιταμίνη) ελαχιστοποιεί τις βλαπτικές συνέπειες των αρωματικών υδρογονανθράκων και ετεροκυκλικών αμινών.
- Μαρινάρετε το κρέας πριν το ψήσετε. Ένα καλό μαρινάρισμα με βότανα προσφέρει μεγάλες ποσότητες αντιοξειδωτικών και μειώνει τα επίπεδα των επιβλαβών ουσιών μέχρι και 80%. Χρησιμοποιείστε θυμάρι, ρίγανη, δενδρολίβανο, φασκόμηλο, σκόρδο και μουστάρδα.
- Γυρίζετε συχνά το κρέας που ψήνετε στα κάρβουνα. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
- Αποφύγετε να καταναλώνετε κομμάτια κρέατος που έχουν καεί. Πρόκειται για απανθρακωμένη οργανική ύλη, η οποία είναι και αυτή καρκινογόνος.
- Κόψτε στο κρέας σε λεπτά κομμάτια για να ψηθεί ομοιόμορφα και πιο γρήγορα.
- Συνοδέψτε πάντα το ψητό σας κρέας με σαλάτα. Μια σαλάτα με ποικιλία λαχανικών είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ενώσεις οι οποίες αντισταθμίζουν ένα μέρος από τις επιβλαβείς συνέπειες των αρωματικών υδρογονανθράκων και ετεροκυκλικών αμινών.
- Το κρέας πρέπει να είναι καλοψημένο. Δηλαδή ψημένο και στο εσωτερικό του, ειδικά στα σημεία που έρχεται σε επαφή με το κόκκαλο. Για το λόγο αυτό αποψύξτε καλά το κρέας πριν το ψήσετε και γυρίστε το συχνά έτσι ώστε να ψηθεί από όλες τις μεριές. Με τον τρόπο αυτό ελαχιστοποιείτε την πιθανότητα να πάθετε τροφική δηλητηρίαση από κάποιο παθογόνο μικροοργανισμό που μπορεί να υπάρχει στο κρέας.
- Η μπύρα αποτελεί καλή πηγή διαλυτών φυτικών ινών, οι οποίες προέρχονται από τα κυτταρικά τοιχώματα του κριθαριού και συμβάλλουν στη ρύθμιση της ομαλής λειτουργίας του πεπτικού συστήματος καθώς και στη μείωση της χοληστερόλης, αλλά και στην καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου.
- Τα άτομα που πίνουν μπύρα με μέτρο, προστατεύονται περισσότερο από τον υπόλοιπο πληθυσμό από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori), στο οποίο οφείλεται το έλκος στομάχου.
- Η ευεργετική δράση της μπύρας στον οργανισμό δεν οφείλεται μόνο στη μικρή περιεκτικότητα αλκοόλ που περιέχει αλλά και στα φλαβονοειδή (αντιοξειδωτικά), τα οποία παίζουν προστατευτικό ρόλο έναντι του καρκίνου, δρώντας κατά των ελευθέρων ριζών. Τα αντιοξειδωτικά στην μπύρα προέρχονται από το κριθάρι και το λυκίσκο. Η ποσότητα τους εξαρτάται από τον τρόπο παρασκευής της μπύρας. Θα πρέπει να επισημανθεί το γεγονός ότι ή μπύρα περιέχει περισσότερα αντιοξειδωτικά σε ίση ποσότητα αλκοόλ από το λευκό κρασί και μισά από το κόκκινο.
- Η μέτρια κατανάλωση μπύρας μπορεί να έχει προστατευτική δράση έναντι της οστεοπόρωσης. Η αιθανόλη που περιέχει εμποδίζει την δράση συγκεκριμένων ορμονών, οι οποίες προκαλούν την απώλεια οστικής μάζας.
- Το κρασί λόγω των πολυφαινολών που περιέχει, αυξάνει τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης (καλής), ενώ την ίδια στιγμή μειώνει τις τιμές της LDL χοληστερόλης (κακής).
- Το κόκκινο κρασί λόγω της ρεσβερατρόλης που περιέχει (αντιοξειδωτική ουσία που υπάρχει στη φλούδα του σταφυλιού) δρα προστατευτικά έναντι καρδιαγγειακών νοσημάτων και καρκίνου. Μάλιστα, τα κόκκινα κρασιά με στυφή γεύση (ξινόμαυρο, cabernet, merlot, αγιωργήτικο) είναι πλούσια σε ταννίνες, οι οποίες και αυτές με τη σειρά τους έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.
- Υπάρχει συσχέτιση της μέτριας κατανάλωσης κόκκινου κρασιού με προστασία των νευρώνων από εκφυλισμό και προστατευτική επίδραση έναντι της νόσου Alzheimer.
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, MSc