Πρόκειται για ένα φρούτο που αποτελούσε αγαπημένο έδεσμα τόσο των αρχαίων Ελλήνων και όσο και των Ρωμαίων. Εξάλλου, ανατρέχοντας στην μυθολογία θα δούμε ότι τα «χρυσά μήλα» των Εσπερίδων ήταν μάλλον κυδώνια, ενώ ο Πάρις έδωσε κυδώνι στην θεά Αφροδίτη και την επέλεξε έναντι της Ήρας και της Αθηνάς. Ένα αρχαιοελληνικό έθιμο που κρατούσε μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν ότι στον γάμο δίνονταν κυδώνια για καλοτυχία.
Διατροφική Αξία
Το κυδώνι είναι πλούσιο σε πηκτίνη μια φυτική ίνα που η κατανάλωσή της βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης και στον έλεγχο του Σακχαρώδη Διαβήτη. Είναι αυτή η ίνα που βοηθά να πήζει ένα ζελέ, ένας χυμός ή μία σάλτσα και χρησιμοποιούνταν ευρέως πριν την χρήση της τεχνητής ζελατίνης.
Τα κυδώνια είναι επίσης:
Πλούσια σε βιταμίνη C και αντιοξειδωτικά (αντιγηραντικές ιδιότητες, αντικαρκινικές ιδιότητες, προφυλάσσουν από τις βλαπτικές συνέπειες των ελευθέρων ριζών)
Πλούσια σε χαλκό (σύνθεση αιμοσφαιρίνης και κολλαγόνου- εξουδετέρωση ελευθέρων ριζών)
Πλούσια σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β που αποτελούν συνένζυμα πολλών αντιδράσεων του οργανισμού και συμβάλουν την καλή υγεία του νευρικού συστήματος.
Αυτό όμως που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι ότι:
Μια νέα έρευνα που παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο 2023 έδειξε ότι, πέρα από τα φρέσκα κυδώνια, εξίσου υψηλά ποσοστά βιοδραστικών συστατικών διατηρούν και τα επεξεργασμένα προϊόντα που, ακόμα και μετά τη θερμική επεξεργασία, εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από υψηλές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Το παραπάνω είναι ιδιαίτερα σημαντικό γιατί το κυδώνι ως γνωστόν δεν καταναλώνεται ωμό, αλλά θα πρέπει να επεξεργαστεί θερμικά πρώτα.
Χρήση στην φαρμακοβιομηχανία
Η χρήση του κυδωνιού στην φαρμακοβιομηχανία είναι ποικίλη. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί:
Ως εκχύλισμα για πεπτικές διαταραχές
Ως λοσιόν για μόλυνση ματιών και για αλλεργίες
Σε κρέμες προσώπου, λοσιόν, βάλσαμο για χείλη
Πώς μπορώ να καταναλώσω το κυδώνι;
Όπως είπαμε πρέπει να μαγειρευτεί για να γίνει βρώσιμο. Στην αλμυρή του εκδοχή μπορεί να καταναλωθεί με συνοδεία κρέατος (χοιρινό με κυδώνια) αντί για πατάτες (δένει καλύτερα την σάλτσα λόγω πηκτίνης)
Στην γλυκιά του εκδοχή, εκτός από το γλυκό του κουταλιού μπορεί να παρασκευασθεί στον φούρνο με ζάχαρη, μπράντυ, γλυκό κρασί, κανέλα, γαρύφαλλο.
10 ελληνικά εκλεκτά προϊόντα με κυδώνι
- Πελτές κυδώνι. Πρόκειται για ένα διαυγές ρουμπινί ζελέ που παρασκευάζεται αφού βράσουμε σε κομμάτια τα κυδώνια μαζί με τις φλούδες και τα κουκούτσια τους και φυσικά με ζάχαρη.
- Μαρμελάδα κυδώνι.
- Κυδονόπαστο. Σκεφτείτε το ως ένα προϊόν πιο σφιχτό από τον πελτέ του κυδωνιού. Ταιριάζει ωραία με παστέλι και με καβουρδισμένο αμύγδαλο.
- Υποβρύχιο με κυδώνι. Δηλαδή το κλασσικό υποβρύχιο με βανίλια ή μαστίχα, αλλά που μέσα στο βάζο περιέχεται και γλυκό του κουταλιού κυδώνι.
- Γλυκό του κουταλιού κυδώνι
- Πίτα με κυδώνι. Σκεφτείτε το σαν την χαλβαδόπιτα της Σύρου. Πάνω και κάτω λεπτή όστια και στη μέση πελτές κυδώνι ή κυδωνόπαστο.
- Οσμωτικό κυδώνι χωρίς ζάχαρη (σαν αποξηραμένο προϊόν)
- Ξύδι με άρωμα κυδώνι
- Λικέρ κυδώνι
- Κομπόστα κυδώνι
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, MSc