Χημική σύσταση του μελιού
Το μέλι περιέχει πάνω από 180 χημικές ουσίες. Αποτελείται από:
16-17% νερό
77-78% υδατάνθρακες (φρουκτόζη και γλυκόζη)
Πρωτεΐνες
Ιχνοστοιχεία
Αντιοξειδωτικά
Πρεβιοτικές ουσίες
Η Διατροφική αξία του μελιού:
- Άμεση πηγή ενέργειας για αθλητές και πολύ δραστήρια άτομα (υδατάνθρακες)
- Καλή πηγή σακχάρων για διαβητικούς (δεν απορροφάται τόσο γρήγορα η γλυκόζη του μελιού σε σχέση με την ζάχαρη- ειδκά το μέλι κουμαριάς θεωρείται ιδανικό για δαβητικούς).
- Εξαιρετική πηγή σιδήρου
- Συστήνεται σε περιπτώσεις δυσκοιλιότητας (χολίνη, πρεβιοτικά)
- Περιέχει ουσίες που ρυθμίζουν την οξύτητα του στομάχου
- Έχει αντισηπτικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες
- Περιέχει χαλκό, ο οποίος είναι σημαντικός για τη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης και του κολλαγόνου. Ο χαλκός αποτελεί συστατικό ενός ενζύμου που συμμετέχει στην εξουδετέρωση ελευθέρων ριζών. Δίαιτες πτωχές σε χαλκό συμβάλλουν στην εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων μέσω της μείωσης της δραστικότητας αυτού του ενζύμου.
Η αντιοξειδωτική δράση του μελιού
Τα αντιοξειδωτικά όπως έχουμε ξαναπεί είναι ουσίες οι οποίες «θυσιάζονται» και οξειδώνονται έτσι ώστε να μην καταστραφούν πολύτιμα συστατικά του οργανισμού. Επομένως, προστατεύουν από την δράση των ελευθέρων ριζών που οξειδώνουν το DNA των κυττάρων και προκαλούν καρκινογένεση, ή οξειδώνουν την LDL χοληστερόλη που αποτελεί το υποστρωμα της αθηρωματικής πλάκας και προκαλεί αθηροσκλήρωση, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
Σε έρευνα που διεξήχθη στο ΑΠΘ επιλέχθηκαν και εξετάστηκαν 48 δείγματα μελιού από όλη την Ελλάδα και από όλες τις ανθοφορίες. Στην έρευνα συμμετείχαν μέλι από βελανιδιά, πεύκο, έλατο, ερείκι, καστανιά, θυμάρι, πορτοκαλιά και το περίφημο ξενόφερτο μέλι manuka.
Κάθε μέλι παρουσίασε τις δικές του μοναδικές ιδιότητες, ωστόσο η ανακάλυψη που έγινε ήταν μοναδική.
Διαπιστώθηκε ότι το μέλι με τη μεγαλύτερη αντιοξειδωτική δράση είναι το σκουρόχρωμο μέλι βελανιδιάς. Ακολουθούν καταπόδας το μέλι από έλατο, το μέλι από ερείκι, το μέλι καστανιάς, το μέλι από πεύκο, το μέλι από θυμάρι και το μέλι από πορτοκαλιά.
Μπορεί λοιπόν το θυμαρίσιο μέλι και το μέλι από πορτοκάλι να έχουν εκπληκτικό άρωμα και ως τέτοια να προτιμούνται από πολλούς, ωστόσο δεν εμφανίζουν τόσο μεγάλη αντιοξειδωτική δράση όσο τα προαναφερθέντα. Χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι πολύτιμα!
Το μέλι βελανιδιάς πιο πολύτιμο από το μέλι manuka
Εντυπωσιακή ήταν επίσης η διαπίστωση ότι το μέλι βελανιδιάς είναι ισχυρότερο αντιοξειδωτικό από το μέλι manuka, το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει κατακλύσει την παγκόσμια αγορά διαφημιζόμενο για τη βιολογική του δράση. Μάλιστα το μέλι manuka έχει μικρότερη αντιοξειδωτική δράση από τα περισσότερα ελληνικά μέλια.
Το μέλι Βελανιδιάς:
Είναι ένα σκουρόχρωμο συνήθως μέλι με άρωμα και ιδιαίτερη γεύση, πλούσια και μεστή.
Δεν είναι ιδιαίτερα γλυκό
Είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ιδιότητες και περιέχει σε μεγάλες ποσότητες κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο και σίδηρο
Χαρακτηρίζεται ως μέλι εξαιρετικής υψηλής θρεπτικής αξίας, γι’ αυτό και στην Ευρώπη διατίθεται από καταστήματα Υγιεινής διατροφής.
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, MSc