Την Κυριακή 18 Απριλίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η ημέρα αυτή έχει οριστεί από την UNESCO και το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS) και στόχο έχει την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και της πολιτείας για τα πολιτιστικά αγαθά, υλικά και άυλα αλλά και την ένταξή τους στη σύγχρονη κοινωνική και πολιτιστική ζωή. Με μια φράση, η ημέρα είναι αφιερωμένη στην προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Κάθε χρόνο διοργανώνονται σε όλο τον κόσμο εκδηλώσεις που στόχο έχουν να γίνει γνωστή η ιστορία, η σημασία αλλά και τα προβλήματα των μνημείων κάθε χώρας αλλά και να προωθηθεί η υπόθεση της προστασίας και ένταξή τους στη σύγχρονη κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ζωή. Φέτος, αρκεστήκαμε σε ψηφιακές εκδηλώσεις, λόγω της πανδημίας.
Τα μνημεία που επιλέγονται για τον Κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς εγκρίνονται τελικώς βάσει της αξίας τους ως τα καλύτερα παραδείγματα της δημιουργικής ευφυΐας του ανθρώπου. Όλα αυτά αποτελούν τεκμήρια ανταλλαγής ανθρώπινων αξιών και αποτελούν σημαντική μαρτυρία μιας πολιτισμικής παράδοσης που ζει ακόμη ή έχει εξαφανιστεί. Συνδέονται άμεσα με σημαντικά σημεία της ανθρώπινης ιστορίας και για όλους αυτούς τους λόγους αποτελούν τμήμα της κοινής κληρονομιάς του ανθρώπου. Στόχος της UNESCO είναι η προστασία από φθορές και καταστροφές, προκειμένου τα μνημεία αυτά να περάσουν και στις επόμενες γενιές.
Σήμερα, θα μιλήσουμε για τα 18 μνημεία και τοποθεσίες στην Ελλάδα, που έχει συνυπογράψει από το 1981 τη Συνθήκη της UNESCO για την προστασία των μνημείων και χώρων παγκόσμιας κληρονομιάς.
Στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO θα βρούμε:
- Ναός Επικουρείου Απόλλωνος- Βάσσες (1986)

Κτίστηκε τον 5ο αιώνα στα βουνά μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας, Μεσσηνίας και έχει το παλαιότερο Κορινθιακό κιονόκρανο, που έχει βρεθεί! Ο Αρχαϊκός ρυθμός συνδυάζεται με το Δωρικό, με κάποιες τολμηρές αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις.
2. Αρχαιολογικός χώρος Ακροπόλεως (1987)

Η Ακρόπολη περιλαμβάνει τέσσερα από τα πιο σημαντικά αριστουργήματα της κλασσικής Ελληνικής περιόδου (Παρθενώνας, Προπύλαια, Ερέχθειο, ναός Αθηνάς Νίκης).
3. Αρχαιολογικός χώρος Δελφών (1987)

Εκεί δινόταν ο χρησμός του Απόλλωνα, στον «ομφαλό της γης». Ήταν τον 6ο αιώνα π.Χ. θρησκευτικό κέντρο και σύμβολο του αρχαίου κόσμου.
4. Ιερό Ασκληπιού- Επίδαυρος (1988)

Τα κύρια μνημεία του χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα π.Χ, όμως η λατρεία του Ασκληπιού φαίνεται να ξεκίνησε τον 6ο αιώνα π.Χ. Ένας χώρος που συνιστά φόρο τιμής στις ιαματικές λατρείες της Ελληνικής και Ρωμαϊκής περιόδου.
5. Άγιον Όρος- Άθως (1988)

Από την εποχή του Βυζαντίου έχει καθεστώς αυτονομίας και αποτελεί ορθόδοξο πνευματικό κέντρο από το 1054.
6. Μετέωρα (1988)

Από τον 11ο αιώνα οι «στύλοι του ουρανού» με τα ιερά μοναστήρια τους, βρίσκονται εκεί.
7. Παλαιοχριστιανικά- Βυζαντινά μνημεία- Θεσσαλονίκη (1988)

Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται προχριστιανικοί ναοί και τρίκλιτες βασιλικές εκκλησίες που κτίστηκαν από τον 4ο έως τον 15ο αιώνα.
8. Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου (1988)

Από το 1309 μέχρι το 1523 τα Τάγμα του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ κατείχε τη Ρόδο και μετέτρεψε την πόλη σε προπύργιο. Η Άνω Πόλη αποτελεί ένα από τα πιο όμορφα αστικά κέντρα της Γοτθικής περιόδου, ενώ στην Κάτω Πόλη, η Γοτθική αρχιτεκτονική συνυπάρχει με τζαμιά, δημόσια λουτρά και άλλα κτήρια της Οθωμανικής περιόδου.
9. Αρχαιολογικός χώρος Ολυμπίας (1989)

Κατοικείται από την προϊστορική περίοδο και τον 10ο αιώνα π.Χ. η Ολυμπία έγινε το κέντρο λατρείας του Δία.
10. Αρχαιολογικός χώρος Μυστρά (1989)

Ανεγέρθη ως φρούριο το 1249, επανακτήθηκε από τους Βυζαντινούς, κατακτήθηκε από Τούρκους και Βενετούς και τελικά εγκαταλείφθηκε το 1832 αφήνοντας πανέμορφα μεσαιωνικά ερείπια.
11. Αρχαιολογικός χώρος Δήλου (1990)

Το ιερό του Απόλλωνα προσέλκυε προσκυνητές από όλη την Ελλάδα και η Δήλος ήταν ένα ακμάζον εμπορικό λιμάνι. Το νησί φέρνει επιρροές από τους διαδοχικούς πολιτισμούς του «Αιγιακού» κόσμου, από την 3η χιλιετηρίδα π.Χ. μέχρι την παλαιοχριστιανική εποχή.
12. Μονή Δαφνίου, Μονή Οσίου Λουκά, Νέα Μονή Χίου (1990)

Οι εκκλησίες διαθέτουν μεγάλο θόλο που στηρίζεται με μικρές αψίδες και δημιουργεί ένα οκταγωνικό χώρο. Τον 11ο και 12ο αιώνα οι εκκλησίες είχαν ποικίλο διάκοσμο από χαρακτηριστικά της «δεύτερης Βυζαντινής περιόδου».
13. Αρχαιολογικός χώρος Ηραίου- Σάμος (1992)

Πολλοί πολιτισμοί έχουν κατοικήσει εκεί από την 3η χιλιετηρίδα π.Χ. και τα ερείπια του Πυθαγόρειου, ενός αρχαίου οχυρωμένου λιμανιού με ελληνικά και ρωμαικά μνημεία και ένα εντυπωσιακό υδραγωγείο, καθώς και το Ηραίο είναι επισκέψιμα.
14. Αρχαιολογικός χώρος Αιγών –Βεργίνα (1996)

Η πόλη ανακαλύφθηκε τον 19ο αιώνα και κάποια ευρήματα χρονολογούνται από τον 11ο αιώνα π.Χ. Ένας από τους βασιλικούς τάφους αναγνωρίστηκε ως ο τάφος του Φιλίππου του Β’.
15. Αρχαιολογικοί χώροι Μυκηνών- Τίρυνθας (1999)

Επιβλητικά μνημεία των δυο μεγαλύτερων πόλεως του Μυκηναϊκού πολιτισμού που κυριάρχησε στην ανατολική Μεσόγειο από τον 15 αιώνα ως τον 12ο αιώνα π.Χ. και επηρέασε πολύ την ανάπτυξη του κλασσικού ελληνικού πολιτισμού.
16. Ιστορικό κέντρο (Χώρα), Μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου, Σπήλαιο της Αποκάλυψης- Πάτμος (1999)

Εκεί ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος έγραψε το Ευαγγέλιο και την Αποκάλυψη και μια μονή αφιερωμένη σε αυτόν ανακαλύφθηκε τον 10 αιώνα. Από τότε είναι χώρος προσκυνήματος και μάθησης. Ο παλιός οικισμός της Χώρας συνδέεται με αυτό και περιλαμβάνει θρησκευτικά και λαϊκά κτήρια.
17. Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας (2007)

Κατοικείται από την αρχαιότητα και εξαιτίας της θέσης της εξελίχθηκε και σημαντικό λιμάνι. Σήμερα, θεωρείται μια από τις σημαντικότερες οχυρωμένες πόλεις στη Μεσόγειο.
18. Αρχαιολογικός χώρος Φιλίππων (2016)

Από τους σημαντικότερους, πληρέστερους αρχαιολογικούς χώρους της Β. Ελλάδος. Τα μνημεία του συνδέονται με την ελληνιστική περίοδο μέχρι τα ύστερα βυζαντινά χρόνια. Η στρατηγική της θέση καθόρισε την πολιτική ιστορία του ρωμαϊκού κράτους. Εκεί, ο Απόστολος Παύλος ίδρυσε την πρώτη χριστιανική εκκλησία σε ευρωπαϊκό έδαφος το 49/50 μ.Χ. και με την αναγνώριση και καθιέρωση του Χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας του κράτους άρχισαν να ιδρύονται και άλλοι ναοί.


