Αν κάναμε μια λίστα με τις υπερτροφές της Ελλάδας το τσάι του βουνού, ο σιδερίτης, θα βρισκόταν στις πρώτες θέσεις. Ήδη γνωστό από την εποχή του Ιπποκράτη, τα τελευταία χρόνια άρχισε να καλλιεργείται και στην Ελλάδα, για το λόγο ότι το άγριο τσάι του βουνού δεν φτάνει για όλους (η ζήτηση αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια), αλλά και γιατί κινδύνεψε να εξαφανιστεί αφού η συλλογή του δεν γινόταν σωστά (ξεριζωνόταν ολόκληρο το φυτό αντί να κοπούν τα κλωναράκια με τα άνθη του)
Ιδιότητες
Αντιοξειδωτικό: Πολύ πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, όπως φλαβονοειδή, κατεχίνες, τερπένια, κουρκουμίνη και πολλά άλλα, τα οποία προφυλάσσουν από καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκινογενέσεις, αλλά και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Αγχολυτικό: μελέτη του πανεπιστημίου Πατρών έδειξε ότι το τσάι του βουνού έχει και αγχολυτικές- ηρεμιστικές ιδιότητες.
Αντιυπερτασικό: Μελέτες σε πειραματόζωα δείχνουν ότι η συστηματική καθημερινή πρόσληψη της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης του εκχυλίσματος Sideritis οδηγεί σε διαστολή-χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων, με αποτέλεσμα τη μείωσης των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης και τη μείωσης του stress επί του καρδιακού μυός.
Αντιμικροβιακό: τα αιθέριά έλαια του σιδερίτη έχουν αντιμικροβιακές ιδιότητες έναντι πολλών βακτηρίων.
Βοηθάει στην πέψη: Το τσάι του βουνού χρησιμοποιείται παραδοσιακά στη χώρα μας για την ενίσχυση της υγείας του πεπτικού συστήματος και την ανακούφιση της δυσπεψίας και του στομαχόπονου. Έρευνες δείχνουν ότι συμβάλλει στη μείωση φλεγμονών της γαστρεντερικής οδού, λόγω της περιεκτικότητας του σε φαινόλες και αντιοξειδωτικά.
Κατά της νόσου Alzheimer: Σύμφωνα με μελέτη του Ερευνητικού Κέντρου Νευρολογικών Ασθενειών του Πανεπιστημίου του Μαγδεμβούργου, διαπιστώθηκε ότι η καθημερινή συστηματική κατανάλωσή του ελληνικού τσαγιού του βουνού για 6 μήνες συμβάλλει στην υποχώρηση των συμπτωμάτων στα επίπεδα που ήταν η νόσος 9 μήνες πριν, και κατόπιν σταθεροποιεί τη κατάσταση του ασθενούς.
Κατά της οστεοπόρωσης: Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Αθηνών, τα εκχυλίσματα των ειδών Sideritis euboea και Sideritis clandestina, μπορούν να συμβάλλουν στη πρόληψη της οστεοπόρωσης, καθώς φάνηκε ότι προστατεύουν από την απώλεια της οστικής πυκνότητας
Πώς να το παρασκευάσω;
Καταρχάς προτιμούμε προϊόντα τα οποία έχουν τυποποιηθεί. Δεν αγοράζουμε αμφιβόλου προέλευσης χύμα τσάι του βουνού. Για να παρασκευάσουμε το αφέψημα δεν χρησιμοποιούμε μόνο τα άνθη, αλλά και τα φύλλα και τον μίσχο. Προσοχή, δεν το ρίχνουμε μέσα σε νερό που βράζει, γιατί έτσι καταστρέφονται πολλά από τα θρεπτικά συστατικά του. Βράζουμε το νερό, το αφήνουμε 2-3 λεπτά να κρυώσει λίγο και στη συνέχεια προσθέτουμε το τσάι του βουνού και το αφήνουμε να «ξεκουραστεί» και να εκχυλιστεί για 4-5 λεπτά.
Πώς το καταναλώνουμε;
Συνήθως ζεστό, αλλά τώρα το καλοκαίρι το τσάι του βουνού αποτελεί ένα εξαιρετικό κρύο ρόφημα το οποίο συμβάλλει και στην ενυδάτωση. Έτσι, μπορούμε να φτιάξουμε μεγαλύτερη ποσότητα, να διαλύσουμε μέσα ελληνικό γνήσιο μέλι που θα δώσει γλυκύτητα, αλλά και επιπλέον θρεπτικά συστατικά, να το αφήσουμε να πάρει μια θερμοκρασία δωματίου και στη συνέχεια να το τοποθετήσουμε σε γυάλινο μπουκάλι στο ψυγείο.
Πώς το αποθηκεύουμε;
Σε μέρος δροσερό και σκιερό. Σε γυάλινο βάζο και καλύτερα σκουρόχρωμο για να μην επιδρά το φως και καταστρέφει τα πολύτιμα συστατικά του. Αν δεν έχετε σκουρόχρωμο γυάλινο δοχείο, απλά καλύψτε το διαφανές δοχείο που έχετε με σκούρο χαρτί.
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, Msc