Ποταμιάνος, 2013.
Πολλες φορές ακούμε για τον τεχνητό φωτισμό. Τι είναι όμως πραγματικά αυτός και πώς μπορεί να μεταμορφώσει ένα χώρο; Είναι φανερό ότι η αξιοποίηση και η εφαρμογή όλων των συνισταμένων του φωτός στοχεύει αρχικά στη λειτουργικότητα και τη χρήση ενός κτιρίου, αλλά εκτός από αυτό συμβάλλει και στην εκφραστικότητα του εσωτερικού και εξωτερικού του χώρου. Η αίσθηση της χωρικότητας και του βάθους, η δημιουργία όγκου, τη καμπυλότητα και το ανάγλυφο των αντικειμένων του χώρου είναι μερικά από τα σημεία που δέχονται τις επιδράσεις του φωτός. Η προφανής και κύρια σχέση του φωτός με το κτίριο, αν και καθαρά ωφελιμιστική και χρηστική, είναι αυτή που καθιστά το κτίριο χώρο διαβίωσης και πρακτικά λειτουργικό, ικανό να καλύψει τις βασικές ανθρώπινες ανάγκες.
Το φως εκτός από τις προφανείς λειτουργικές απαιτήσεις εξυπηρετεί και αισθητικούς σκοπούς και συχνά χρησιμοποιείται ως μέσο επικοινωνίας.
Επιδρά στη μορφή και κατ’ επέκταση στην αίσθηση που αποκομίζει από αυτήν ο παρατηρητής. Αυτό συμβαίνει διότι το φως δεν κάνει απλά ένα θέμα ορατό αλλά αναβαθμίζει τις οπτικές ποιότητες του θέματος, έτσι ώστε αυτό να παρουσιάζεται μεστό νοημάτων.
Στη ναοδομία το φως στοχεύει στη δημιουργία κατανυκτικής ατμόσφαιρας. Παράδειγμα αποθέωσης του φωτός είναι η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη.
Στους εσωτερικούς χώρους καταστημάτων και χώρων διασκέδασης ο ρόλος του τεχνητού φωτός είναι καταλυτικός.
Η σύγχρονη τεχνολογία που σχετίζεται με το φως εκτός του ότι αναδεικνύει πολύ συχνά μεταμορφώνει και τις εξωτερικές όψεις των κτιρίων. Επιπλέον, με τη βοήθεια του φωτός αναδεικνύεται και η γλυπτικότητα των μορφών – έργων τέχνης, όπου και αν εκτίθενται αυτά.
Σε κάθε περίπτωση ο σχεδιασμός φωτισμού πρέπει να γίνεται από τον ειδικό στην αρχή και παράλληλα με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, όπου αυτό είναι εφικτό.
Για τον αρχιτέκτονα το φως μπορεί απλά να εξηγεί την αρχιτεκτονική. Αυτό θα μπορούσε πιθανώς να παράγει αρχιτεκτονικό φως, αλλά όχι αρχιτεκτονική φωτός. Αυτό το αρχιτεκτονικό φως μπορεί να οδηγήσει σε αρχιτεκτονική φωτός αν με αυτό και μόνον δημιουργηθούν αρχιτεκτονικές ποιότητες που εμφανίζονται και εξαφανίζονται παράλληλα με το φως.
Teichmülfer J., “Lichtarchitektur”, 1927
Κατερίνα Ζήση
Αρχιτέκτων Μηχανικός, ΜΑ Lighting Design
Πολιτικός Μηχανικός Τ.Ε., Ανακαίνισης & Αποκατάστασης Κτιρίων
