Γνωρίζουνε ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα αποτελούν ένα σημαντικό μέρος της υγιεινής διατροφής καθώς έχουν δράση αντιφλεγμονώδη και ο ρόλος τους είναι κρίσιμος τόσο για τη λειτουργία του εγκεφάλου, τη λειτουργία της όρασης, τη ρύθμιση των λιπιδίων του αίματος. Ένα από αυτά τα ω-3 λιπαρά οξέα, το δοκοσαεξανοϊκό οξύ ή αλλιώς DHA εχει φανεί ότι σχετίζεται με την μειωμένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου και τώρα μια νέα μελέτη έρχεται να μας αποδείξει ότι το DHA καθυστερεί την ανάπτυξη των όγκων.
Η μελέτη που έγινε σε πειραματόζωα (ποντίκια) έδειξε ότι η εφαρμογή μιας δίαιτας πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα σε σχέση με μια δίαιτα πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα καθυστέρησε σημαντικά την ανάπτυξη όγκων. Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν φαρμακευτικά για την αντικαρκινική τους δράση, δήλωσε ο συντονιστής της έρευνας Dr Oliver Feron (https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1550413121002333?via%3Dihub) (Cell Metabolism, Peroxidation of n-3 and n-6 polyunsaturated fatty acids in the acidic tumor environment leads to ferroptosis- mediated anticancer effects”)
Το 2016 η ομάδα του Feron που ειδικεύεται στην ογκολογία, ανακάλυψε ότι τα κύτταρα σε όξινο περιβάλλον με όγκους αντικαθιστούν την γλυκόζη με λιπαρά ως πηγή ενέργειας για να πολλαπλασιαστούν. Το 2020 ο Feron έδειξε ότι αυτά τα ίδια τα κύτταρα είναι πιο επιθετικά και έχουν την ικανότητα να αφήνουν τον αρχικό όγκο και να δημιουργούν μεταστάσεις. Τα αποτελέσματα των μελετών έδειξαν ότι αυτά τα οξειδωτικά καρκινικά κύτταρα αποκρίθηκαν με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με τα λιπαρά οξέα που απορροφούσαν. Αυτό που ανακάλυψαν οι επιστήμονες ήταν ότι συγκεκριμένα λιπαρά οξέα διεγείρουν τα καρκινικά κύτταρα, ενώ άλλα τα «σκοτώνουν». Και συγκεκριμένα βρήκαν ότι το DHA κυριολεκτικά δηλητηριάζει τα καρκινικά κύτταρα. Οι αναλύσεις της ομάδας έδειξαν ότι το DHA δρα στα καρκινικά κύτταρα μεσω ενός είδους κυτταρικού θανάτου που σχετίζεται με τον σίδηρο και με την οξείδωση αυτών των λιπαρών οξέων (ferroptosis). Υπό φυσιολογικές συνθήκες τα μόρια των λιπαρών οξέων μέσα στο καρκινικό κύτταρο προστατεύονται από την οξείδωση (φανταστείτε ότι βρίσκονται ως σφαιρίδια σε μεμβράνη), αλλά όταν η ποσότητά τους είναι μεγαλύτερη τότε δεν μπορούν να αποθηκευθούν, συνεπώς οξειδώνονται και οδηγούν σε κυτταρικό θάνατο.
Τα τελικά ευρήματα μπορούν να δώσουν νέες προοπτικές θεραπευτικής παρέμβασης καθώς υποδεικνύουν ότι μια δίαιτα πλούσια σε ω-3 μακράς αλύσου μπορεί να συμβάλει στη θεραπεία του καρκίνου. Ο μέσος ενήλικας πρέπει να καταναλώνει 250 mg ω-3 λιπαρών οξέων. Μια μέση δίαιτα προσφέρει 50-100 mg οπότε καλό θα ήταν σε αυτές τις περιπτώσεις να δίνεται συμπληρωματική αγωγή. Καλές διαιτητικές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων και συγκεκριμένα DHA είναι τα ψάρια όπως η σαρδέλα, ο σολομός ο κολιός, ο γαύρος, ο τόνος η ρέγγα αλλά και θαλασσινά όπως τα καλαμάρια και οι γαρίδες. Εξίσου καλές πηγές αποτελούν και φυτικά τρόφιμα όπως τα καρύδια, τα αμύγδαλα και ο λιναρόσπορος.
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, MSc


