Κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, καταναλώνουμε κυρίως διάφορα θαλασσινά, τα οποία αποτελούν τους συνήθεις υπόπτους για τροφοδηλητηριάσεις. Ακολουθούν μερικοί κανόνες υγιεινής και ασφάλειας έτσι ώστε να προφυλαχθούμε ως καταναλωτές.
1. Εμπιστευόμαστε και ελέγχουμε τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των θαλασσινών.
Προσέχουμε το χρώμα τους, την οσμή τους, την υφή τους. Οτιδήποτε μας ξενίζει ως προς αυτά, είναι αιτία για να μην τα αγοράσουμε.
2. Αποφεύγουμε να αγοράζουμε «χύμα» όστρακα.
Τα όστρακα φιλτράρουν το νερό που υπάρχει γύρω τους και κατακρατούν χρήσιμα και άχρηστα συστατικά. Εάν τα όστρακα (κυρίως τα μύδια) έχουν αλιευθεί από θαλάσσια περιοχή στην οποία εκβάλουν λύματα από βιομηχανίες, τότε είναι πολύ πιθανόν αυτά να είναι επιβαρυμένα με βαρέα μέταλλα (μόλυβδο και υδράργυρο), τα οποία μπορεί να προκαλέσουν τροφικές δηλητηριάσεις, τερατογενέσεις σε νεογνά, αλλά και θάνατο. Εάν τα όστρακα έχουν αλιευθεί από θαλάσσια περιοχή που εκβάλουν βοθρολύματα, τότε είναι πολύ πιθανόν να είναι επιβαρυμένα με παθογόνους μικροργανισμούς (κολοβακτηρίδιο, εντερόκοκκος), αλλά και με τον ιό της ηπατίτιδας Α.
3. Για τα κατεψυγμένα προϊόντα προσέχουμε πολύ να μην υπάρχουν παγοκρύσταλλοι στο εσωτερικό της συσκευασίας.
Αυτό σημαίνει ότι τα θαλασσινά έχουν αποψυχθεί και στη συνέχεια έχουν επαναψυχθεί.
4. Πώς να ξεχωρίσουμε τα φρέσκα όστρακα;
Το κέλυφος πρέπει να είναι κλειστό και να μην ανοίγει εύκολα. Στο εσωτερικό θα πρέπει πάντα να υπάρχει καθαρό, διαυγές θαλασσινό νερό. Η σάρκα τους θα πρέπει να είναι προσκολλημένη στο κέλυφος. Όσα δεν ανοίγουν κατά το βρασμό (μύδια) θα πρέπει να απορρίπτονται, ενώ όσα τρώγονται ωμά (γυαλιστερές, κυδώνια) θα πρέπει να δείξουν κίνηση όταν στάξουμε λεμόνι.
5. Πώς να ξεχωρίσουμε τα φρέσκα οστρακόδερμα (γαρίδες, καραβίδες, αστακό, καβούρι);
Τα όστρακα θα πρέπει να είναι έφυγρα και λαμπερά. Τα μάτια λαμπερά, μαύρα και πλήρη. Τα πόδια τους θα πρέπει να μην αποκολλώνται εύκολα από το υπόλοιπο σώμα, ενώ θα πρέπει να έχουν σάρκα λευκή ή λευκοκίτρινη. Τέλος, θα πρέπει να έχουν οσμή χαρακτηριστική, ευχάριστη και ελαφριά.
6. Πώς να ξεχωρίσουμε τα φρέσκα κεφαλόποδα (χταπόδι, καλαμάρι, σουπιά);
Η επιφάνειά τους θα πρέπει να είναι γυαλιστερή και έφυγρη. Τα μάτια λαμπερά και χωρίς κηλίδες. Τα πλοκάμια τους θα πρέπει να είναι ανθεκτικά, οι βεντούζες του χταποδιού να μην αποκολλώνται, ενώ η σάρκα θα πρέπει να είναι συμπαγής. Ελέγχουμε πατώντας με το δάχτυλό μας της σάρκα τους. Αυτή, εάν είναι φρέσκα, θα πρέπει αφήνοντας το δάχτυλο να επανέρθει. Τέλος και αυτά θα πρέπει να έχουν χαρακτηριστική και ευχάριστη οσμή.
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, MSc
