Η κόκκινη δύναμη της άνοιξης
Κεράσια
Τα κεράσια είναι πλούσια σε χρωστικές φλαβονοειδείς ουσίες, που είναι γνωστές ως γλυκοζίτες ανθοκυανινών, όπως η λουτεΐνη, η ζεαξανθίνη και το β-καροτένιο, στις οποίες οφείλουν και το χρώμα τους. Είναι συγκεντρωμένες κυρίως στην φλούδα, και είναι γνωστό ότι έχουν ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Επιπλέον τα κεράσια είναι πλούσια στην αντιοξειδωτική ουσία μελατονίνη. Τα κεράσια είναι πλούσια επίσης σε βιταμίνες του Β συμπλέγματος (Β1, Β2, Β3), βιταμίνη Α, φυλλικό οξύ και βιταμίνη C, ενώ περιέχουν μικρές ποσότητες σιδήρου, ασβεστίου, μαγνησίου, φωσφόρου, καλίου, χαλκού και μαγγανίου. Επιπροσθέτως, τα κεράσια είναι πλούσια σε φυτοστερόλες. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι η πρόσληψη επαρκών ποσοτήτων φυτοστερολών οδηγεί στη μείωση των επιπέδων ολικής χοληστερόλης στο αίμα. Επίσης, αυξάνουν τη φυσική άμυνα του οργανισμού προς τις ασθένειες, λόγω των αντιοξειδωτικών που περιέχουν, ενώ διαθέτουν αντισηπτικές ιδιότητες, ενάντια σε φλεγμονές και λοιμώξεις . Μία έρευνα σχετικά με τη θεραπευτική αξία των κερασιών υποστηρίζει ότι ο χυμός τους αποτελεί ένα ισχυρό αντιβακτηριακό παράγοντα ενάντια στην τερηδόνα των δοντιών. Άλλη μια σημαντική δράση των κερασιών είναι η εξής: Μειώνουν αισθητά την πνευματική κόπωση, και είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για τους μαθητές σε περιόδους εξετάσεων, στο τέλος της σχολικής χρονιάς, όπου υπάρχουν σε αφθονία. Ενδείκνυνται στην αναιμία, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε σίδηρο. Επίσης, είναι πολύτιμα και σε αυτούς που ακολουθούν μια δίαιτα αδυνατίσματος, γιατί οι υδατάνθρακες, που περιέχουν, ικανοποιούν την αίσθηση του γλυκού, χωρίς να προσδίδουν πολλές θερμίδες. Τέλος, τα κεράσια είναι ιδιαίτερα πλούσια σε κάποιες φυτικές χημικές ουσίες που ονομάζονται ανθοκυανίνες οι οποίες τους δίνουν και το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα. Η σημαντικότερη δράση των ανθοκυανινών είναι η εξουδετέρωση των ελευθέρων ριζών, οι οποίες προκαλούν γήρανση των κυττάρων και ενοχοποιούνται για καρκινογένεση.
Φράουλες
Είναι ιδιαίτερα θρεπτική, καθώς έχει άφθονα αντιοξειδωτικά συστατικά, όπως βιταμίνες C, Ε και βιταμίνη Α, ιχνοστοιχεία, όπως σελήνιο και τανίνες. Θερμιδικά αποδίδει 46 kcal ανά 100 gr. Δυστυχώς είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε ρυπαντικές ουσίες, λιπάσματα και φυτοφάρμακα. Πολλαπλά είναι τα οφέλη για την υγεία, καταναλώνοντας φράουλες, ιδιαίτερα την εποχή αυτή που υπάρχουν άφθονες. Μια ενδιαφέρουσα μελέτη έδειξε ότι η μείξη φράουλας με αλκοόλ, σε μορφή κοκτέιλ, ενίσχυε κατά 30% τις αντιοξειδωτικές ιδιότητές της, οι οποίες καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούν γήρανση στον οργανισμό και πολλές ασθένειες. Επίσης, λόγω της Βιταμίνης C και του Καλίου που περιέχονται σε μεγάλες ποσότητες, οι φράουλες προσδίδουν επιπλέον οφέλη για την προστασία από τη σιωπηρή νόσο της οστεοπόρωσης, ενώ παρέχουν προστασία κατά της στεφανιαίας νόσου, πρόληψη κατά του καρκίνου, των καρδιαγγειακών παθήσεων, της αρθρίτιδας, και είναι ευεργετικές για την ισορροπία των υγρών του σώματος και της αρτηριακής πίεσης. Κάτι όμως που καθιστά τη φράουλα ένα πολύτιμο τρόφιμο είναι η περιεκτικότητά της σε φυτοχημικές ουσίες και βιοενεργά συστατικά. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι τα φλαβονοειδή (ανθουκυανίνη, κατεχίνη, κουρσετίνη και καμπεφερόλη), οι πολυφαινόλες και τα φαινολικά οξέα όπως το ελλαγικό οξύ. Τα θρεπτικά αυτά συστατικά δρουν συνεργιστικά και προσφέρουν πολλά οφέλη στην ανθρώπινη υγεία. Πιο συγκεκριμένα τα φαινολικά συστατικά της φράουλας συμμετέχουν:
- Στην εξουδετέρωση των ελευθέρων ριζών και στην παρεμπόδιση του σχηματισμού τους. Η αντιοξειδωτική τους αυτή δράση προστατεύει την καρδιαγγειακή λειτουργία και μειώνει τον κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων.
- Στη ρύθμιση της έκφρασης γονιδίων που εμπλέκονται στο μεταβολισμό, την επιβίωση και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων καθώς και στην αντιοξειδωτική άμυνα του οργανισμού.
- Στην προστασία και επιδιόρθωση βλαβών του DNA.
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, MSc