Η κοιλιακή ή κεντρική παχυσαρκία είναι η συσσώρευση λίπους στην κοιλιακή χώρα και μας απασχολεί γιατί σχετίζεται με διάφορες παθήσεις όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο Σακχαρώδης Διαβήτης. Συνήθως την εμφανίζουν άνδρες (για το λόγο αυτό ονομάζεται και ανδροειδής παχυσαρκία), αλλά και γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
Πώς μπορούμε να μετρήσουμε την κοιλιακή παχυσαρκία μόνοι μας;
Πολύ εύκολα, παίρνοντας μια περίμετρο μέσης με τη μεζούρα. Η περίμετρος μέσης θα πρέπει να γίνει σε συγκεκριμένο σημείο. Για τους περισσότερους από εμάς είναι στο ύψους του αφαλού. Παρόλα αυτά για να είμαστε ακριβείς θα πρέπει να παίρνεται στο μισό της απόστασης μεταξύ του τελευταίου συζευγμένου πλευρού και της υπερλαγόνιας ακρολοφίας. Δηλαδή, ψηλαφούμε το τελευταίο μας πλευρό που ενώνεται με το θώρακα, το κόκκαλο που «πετάγεται» στη λεκάνη μας, βρίσκουμε το μισό αυτής της απόστασης με τη μεζούρα και κατόπιν μετρούμε την περιφέρεια σε αυτό το ύψος. Η περίμετρος της μέσης πρέπει να είναι για τους άντρες <98εκατοστά και για τις γυναίκες < 80 εκατοστά. Σε αντίθετη περίπτωση αυξάνεται ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά νοσήματα και διαβήτη.
Τι προκαλεί η κοιλιακή παχυσαρκία;
Εκτός από την αύξηση του κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, σχετίζεται και με ινσουλινοαντίσταση, το πρώτο στάδιο δηλαδή για εμφάνιση Σακχαρώδους Διαβήτη. Η ινσουλινοαντίσταση, δηλαδή η μη απόκκριση των κυττάρων στην ινσουλίνη έτσι ώστε να απορροφηθεί από αυτά η γλυκόζη, μπορεί να είναι μία από τις αιτίες για εμφάνιση Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών στις γυναίκες. Επιπλέον, η εμφάνιση λίπους στην κοιλιακή χώρα συνδέεται και με εμφάνιση λιπώδους διήθησης από το ήπαρ, μια κατάσταση η οποία είναι αντιστρεπτή εάν χαθεί το επιπλέον λίπος.
Πώς σχετίζεται η αυξημένη περίμετρος μέσης με τα καρδιαγγειακά νοσήματα;
Είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του Μεταβολικού Συνδρόμου. Ένα σύνδρομο το οποίο εκτός από την αυξημένη περίμετρο μέσης έχει ως χαρακτηριστικά:
- τα αυξημένα τριγλυκερίδια (<150ml/dl),
- την υπέρταση (Αρτηριακή Πίεση> 130/80mm Hg),
- τη μειωμένη HDL (καλή) χοληστερόλη (για τους άνδρες <40mg/dl και για τις γυναίκες <50mg/dl)
- και την αυξημένη γλυκόζη νηστείας (πρωινό σάκχαρο> 100mg/dl)
Υπάρχει ειδική δίαιτα για την κοιλιακή παχυσαρκία;
Η απάντηση είναι όχι, με την έννοια ότι δεν υπάρχει ειδική δίαιτα για συγκεκριμένα σημεία του σώματος. Από εκεί που έχει περισσότερο αποθηκευμένο λίπος ο οργανισμός θα χάσει και περισσότερο. Επομένως, μια ισορροπημένη υποθερμιδική δίαιτα πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης, φτωχή σε βλαβερά κορεσμένα και trans λιπαρά οξέα θα δώσει λύση στο πρόβλημα. Γενικά το λίπος της κοιλιακής χώρας «κινητοποιείται» ευκολότερα από το λίπος των γλουτών.
Η άσκηση μπορεί να βοηθήσει;
Φυσικά και μπορεί. Ένας συνδυασμός αερόβιας άσκησης (έντονο περπάτημα, jogging, τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμπι, ελλειπτικό….) με κοιλιακούς μπορεί να βοηθήσει. Μόνοι τους οι κοιλιακοί προφανώς και δεν κάνουν τίποτα, αφού γυμνάζονται οι μύες οι οποίοι έτσι κι αλλιώς βρίσκονται κάτω από τη στοιβάδα του λίπους της κοιλιάς.
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, MSc